Когда же еще пообщаться с коллегами о наших «внутрицеховых» делах, как не накануне профессионального праздника – Дня печати. О состоянии сегодняшних печатных СМИ и перспективах, о том, что несут публикации уму и сердцу читателя, о том, чего недостает сегодня журналистам и в чем им стоит «поставить зачет», наш сегодняшний разговор.
Найвышэйшая адзнака
Любы студэнт-пачатковец скажа, што развіццё сучаснай журналістыкі зараз вызначаюць інфарматызацыя, лічбавізацыя, новыя ітэрнэт-тэхналогіі. Па меры таго, як журналістыка становіцца больш усюдыіснай і мабільнай, узрастае запыт на аўтарскую журналістыку, на асабістыя разважанні, ацэнкі, пазіцыю. Так, але ўсё гэта пра формы, метады сучасных медыя. Што ж датычыць зместу, сутнасці, то на ўсе часы, думаю, застаецца актуальным пасыл настаўніка большасці беларускіх журналістаў – прафесара Барыса Васільевіча Стральцова аб тым, што журналіст не той, хто спускаццца да ўзроўню шараговага чытача, нават калі ёсць вялікая спакуса заваяваць танную папулярнасць, а той, хто ўздыме яго да свайго ўзроўню. Пад узроўнем прафесар меў на ўвазе людскасць, чалавецкасць у шырокім сэнсе як галоўныя складнікі культуры і маральнасці.
На факультэце журналістыкі я вучылася ў савецкія 1980-я гады. І цяпер з задавальненнем назіраю работу многіх калег, якія тады засвойвалі ўрокі нашых педагогаў. А вучылі нас таму, што ў нашай прафесіі нават у пагоні за фактурай, за першынствам у здабычы інфармацыі не павінна быць месца хамству, абразам, прыніжынню чалавечай годнасці, пераварочванню факта з ног на галаву, чым бы гэта не тлумачылася. Спадзяюся, што такому вучаць і цяпер. І гэта вельмі важна. Надта не люблю, калі ў спробе апраўдаць нешта, ківаюць на час: маўляў, час такі. Час заўсёды аднолькавы: у гадзіне 60 мінут, а ў сутках 24 гадзіны. Любы час запаўняюць сабой людзі. І застацца чалавекам у любым часе і ў любой прафесіі – найвышэйшая адзнака.
Усяму акрэсленаму мне давялося вучыцца не толькі ў студэнцкай аўдыторыі, але і на працягу трох з паловай дзясяткаў гадоў работы. Лічу, што вельмі пашанцавала з першым працоўным месцам – Пружанскай раённай газетай. Гэта быў маленькі дружны калектыў аднадумцаў. Людзі розных пакаленняў імкнуліся рабіць газету цікавай і патрэбнай чытачу. Адным словам, маладому спецыялісту было ў каго вучыцца. Загадчык сельгасаддела, у які я трапіла, франтавік Аляксандр Ліповіч, што пачынаў работу у МТС-аўскай шматтыражцы, не меў нават вышэйшай адукацыі, але быў узорам народнага інтэлігента. Ён перачытаў, усю раённую бібліятэку, шмат чаго ведаў, усім цікавіўся, яго паважалі аграрыі раёна. А рэдактар Мікалай Антаноўскі ўмеў падказаць, накіраваць, паправіць настолькі тактоўна і ненавязліва, што гэта заставалася незаўважным для навакольных, але трывала асядала ў свядомасці. Дарэчы, у 1990-я і 2000-я гады пад кіраўніцтвам Антаноўскага пружанская раёнка стала адной з прыкментых газет у краіне, дастаткова сказаць, што пэўны час яна займала першы радок па колькасці падпісчыкаў у разліку на 10 тысяч насельніцтва.
Цяпер усё часцей лаўлю сябе на думцы, што, відаць, самым цікавым перыядам працоўнай дзейнасці быў час работы ў “Заре” з 1992 па 2003 год. Час станаўлення нашай незалежнай дзяржавы стаў часам пошукаў і адкрыццяў у прафесіі. Мы вучыліся многаму і вядома ж працягвалі ранейшыя традыцыі і набыткі “Зари”. Як казаў тады адзін сталы калега: “Газету робім пра людзей і для людзей”.
У рэспубліканскую газету я прыйшла роўна дваццаць гадоў таму. “Звязда” прыемна ўразіла ўзроўнем работы з тэкстам, традыцыяй паважлівых адносінаў да слова і да свайго чытача. Усе, хто прыходзіў у газету, даволі хутка пераймалі яе інтэлігентны стыль выкладання тэксту і такіх жа паводзінаў у журналістыцы. Старэйшая газета краіны ўжо даўно нібы сама выбірае, хто будзе ў ёй працаваць. Выпадковыя людзі даволі хутка і непрыкметна сыходзяць.
Неяк само сабой склалася, што маёй тэмай у маёй цяперашняй газеце стаў чалавек глыбінкі. Некалькі гадоў у пошуку герояў сваёй аўтарскай рубрыкі “Вёскі, якія знікаюць. Апошнія жыхары” наведвала самыя аддаленыя і маленькія населеныя пункты амаль усіх раёнаў вобласці. Не ўсё і не заўсёды ўваходзіла ў газетныя матэрыялы, да гэтага часу перачытваю асобныя раздрукоўкі гутарак з цікавымі, мудрымі, моцнымі людзьмі глыбінкі як дапаможнік па радзімазнаўству. Некаторыя з іх, герояў, несумненна, вартыя цэлых кніг альбо сцэнарыяў для фільмаў. Рада, што ідэю падхапілі калегі з раёнак вобласці і краіны. Некаторыя тэлефанавалі, раіліся, я цяпер часам чытаю іх аповеды пра вёскі ў некалькі жыхароў. Думаю, што людзі — самае каштоўнае і самае сапраўднае, што ў нас ёсць. Пісаць пра іх і ёсць самы правільны кірунак развіцця нашай справы.
Святлана ЯСКЕВІЧ,
уласны карэспандэнт газеты “Звязда” ў Брэсцкай вобласці
Удержим высокую информационную планку
Часто говорят, что журналистика сегодня «уже не та…». И согласна с этим, и не совсем. Возьмем наши печатные СМИ. Они сегодня действительно совсем не те, которыми были еще год назад. И по контенту, и по эстетике, и по готовности к метаморфозам в виде вхождения в холдинги.
Мы пошли на смелый эксперимент. Рискнули. Еще рано подводить итоги произошедшей реорганизации, но уже можно смело утверждать: мы не проиграли.
Оптимизация позволила избежать дубляж контента, оптимизировать коллективы, осовременить ряд изданий. Сегодня жители трех районов области получают еженедельный комплект, состоящий из 32 полос. Солидное современное издание, которое для многих читателей стало примером того, какой сегодня должна быть региональная пресса.
Эта смелость во многом объясняется не только высоким профессионализмом наших журналистов, их способностью брать новые высоты, но и уважением к своим читателям и их запросам, которые с каждым днем растут. С другой стороны, она все та же честная и объективная, с «лейкой и блокнотом» (читай – со смартфоном – два в одном), какой ее сегодняшним сотрудникам редакций передали наши уважаемые ветераны журналистики.
Преемственность эту мы будем сохранять и дальше. И в день печати я обращаюсь ко всем поколениям этой сложной, но нужной и ответственной профессии: спасибо, что не боитесь трудностей, что талантом и мастерством удерживаете высокую информационную планку Первого региона. И точно знаю, что это не предел. Брестская журналистика способна на большее, потому пожелать хочу успехов и удачи в реализации творческих планов и задумок.
Татьяна ГАГАКОВА,
начальник главного управления идеологической работы и по делам молодежи Брестского облисполкома
Не потеряться в информационных потоках
Современный человек находится под перекрестным огнем информационных потоков, в которых немудрено потеряться или попасть в поле влияния деструктивных информационных сил. В эпоху постправды на СМИ, прежде всего государственные, возлагается особая ответственность – помочь человеку различить истинное и ложное, хорошее и плохое, правду и миф, наконец, вернуть ему ощущение нормальности социальных коммуникаций.
За современного читателя нужно бороться – это данность, которую невозможно не учитывать. Но бороться можно по-разному. Для отечественной журналистики традиционна гуманистическая миссия, и для меня отрадно, что наши СМИ эту традицию поддерживают, развивают, несмотря на сильнейшую конкуренцию с другими информационными ресурсами, и продолжают взывать к разуму и чувствам читателя, а не к его инстинктам. Что, к слову, гораздо сложнее, чем наскоро сконструировать читабельный заголовок, за которым зачастую – отсутствие смысла. А ведь журналистика – это ВСЕГДА (так должно быть!) пространство смыслов.
О том, что «газеты умрут», я слышу уже более десяти лет. Но они все еще востребованы у читателя. Да, преимущественно это зрелый (в возрастном плане) читатель, но такие читатели составляют на сегодня очень существенный сегмент массовой аудитории. И игнорировать их информационные потребности неэтично и неправомерно. В то же время газеты вынуждены реагировать на изменение коммуникационного пространства, что они и делают, предлагая новые форматы взаимодействия с аудиторией.
Одно из перспективных направлений в функционировании печатных СМИ, на мой взгляд, пока еще не оценено в должной степени. Я имею в виду ориентацию газеты на аналитический и публицистический контент. В этом плане есть определенные успехи, но идеальный формат для газеты уже сегодня – качественная аналитика и публицистика – то, чего не предложит ни интернет, ни блогосфера. Интернет – в силу ориентации на скоростную подачу информации, а блогосфера – в силу отсутствия у большинства спикеров журналистского бэкграунда, что часто сказывается на качестве предлагаемого контента.
Одна моя коллега – настоящий профи в журналистике – закончила праздничный пост в одной из соцсетей так: «Журналистика! Я все еще люблю тебя!» Такое – долгое, настоящее чувство профессии я своим студентам ставлю в пример. Такое же чувство профессии желаю не терять уважаемым журналистам накануне их профессионального праздника. Ваша любовь к журналистике – главное условие любви к вам читателей. Творчества, радости новых встреч и событий, процветания, мира и благополучия!
Людмила СКИБИЦКАЯ,
заведующий кафедрой русской литературы и журналистики Брестского государственного университета имени А.С. Пушкина, кандидат филологических наук, доцент
Оставить комментарий